Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal
Komuniti Kedayan di Bekenu, Sibuti merupakan salah satu etnik minoriti di bahagian utara negeri Sarawak. Dalam beberapa kajian lepas, banyak bahasa etnik minoriti di Sarawak dilaporkan berdepan dengan isu keterancaman bahasa akibat arus pemodenan. Makalah ini melaporkan hasil kajian pilihan ba...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia
2021
|
| Online Access: | http://journalarticle.ukm.my/17261/ http://journalarticle.ukm.my/17261/1/45600-156869-1-PB.pdf |
| _version_ | 1848814268977250304 |
|---|---|
| author | Dilah Tuah, Chong, Shin Remmy Gedat, Mohammed Azlan Mis, |
| author_facet | Dilah Tuah, Chong, Shin Remmy Gedat, Mohammed Azlan Mis, |
| author_sort | Dilah Tuah, |
| building | UKM Institutional Repository |
| collection | Online Access |
| description | Komuniti Kedayan di Bekenu, Sibuti merupakan salah satu etnik minoriti di bahagian utara
negeri Sarawak. Dalam beberapa kajian lepas, banyak bahasa etnik minoriti di Sarawak
dilaporkan berdepan dengan isu keterancaman bahasa akibat arus pemodenan. Makalah ini
melaporkan hasil kajian pilihan bahasa yang dilakukan ke atas kaum Kedayan di Bekenu, bagi
menentukan daya tahan bahasa Kedayan kesan dari pengembangan penggunaan bahasa
Melayu, dialek Melayu Sarawak dan bahasa Iban yang lebih dominan di Sarawak. Kajian ini
mengaplikasikan kerangka domain dan pilihan bahasa yang diperkenalkan oleh Fishman
(1972). Lima domain pilihan bahasa telah diberikan perhatian dalam kajian ini, iaitu domain
keluarga, persahabatan, agama, pendidikan dan pekerjaan. Data kuantitatif diperoleh melalui
tinjauan soal selidik dan temu bual bersemuka, manakala data kualitatif diperolehi melalui
pemerhatian. Seramai sembilan puluh orang informan, yang dibahagikan mengikut kategori
usia telah dipilih berdasarkan kaedah persampelan kuota. Hasil kajian mendapati bahawa
bahasa Kedayan masih berdaya tahan, walaupun berdepan dengan persaingan daripada dialek
Melayu Sarawak dan bahasa Iban. Bahasa Kedayan telah dijadikan sebagai bahasa default atau
bahasa mutlak ketika berinteraksi dalam domain-domain yang diteliti. Walaupun kini dialek
Melayu Sarawak dan bahasa Iban kerap digunakan dalam komuniti Kedayan, namun daya
tahan bahasa Kedayan tetap utuh dan berada pada tahap yang selamat jika dibandingkan dengan
bahasa minoriti lain di Sarawak. |
| first_indexed | 2025-11-15T00:31:24Z |
| format | Article |
| id | oai:generic.eprints.org:17261 |
| institution | Universiti Kebangasaan Malaysia |
| institution_category | Local University |
| language | English |
| last_indexed | 2025-11-15T00:31:24Z |
| publishDate | 2021 |
| publisher | Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia |
| recordtype | eprints |
| repository_type | Digital Repository |
| spelling | oai:generic.eprints.org:172612021-08-03T06:05:30Z http://journalarticle.ukm.my/17261/ Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal Dilah Tuah, Chong, Shin Remmy Gedat, Mohammed Azlan Mis, Komuniti Kedayan di Bekenu, Sibuti merupakan salah satu etnik minoriti di bahagian utara negeri Sarawak. Dalam beberapa kajian lepas, banyak bahasa etnik minoriti di Sarawak dilaporkan berdepan dengan isu keterancaman bahasa akibat arus pemodenan. Makalah ini melaporkan hasil kajian pilihan bahasa yang dilakukan ke atas kaum Kedayan di Bekenu, bagi menentukan daya tahan bahasa Kedayan kesan dari pengembangan penggunaan bahasa Melayu, dialek Melayu Sarawak dan bahasa Iban yang lebih dominan di Sarawak. Kajian ini mengaplikasikan kerangka domain dan pilihan bahasa yang diperkenalkan oleh Fishman (1972). Lima domain pilihan bahasa telah diberikan perhatian dalam kajian ini, iaitu domain keluarga, persahabatan, agama, pendidikan dan pekerjaan. Data kuantitatif diperoleh melalui tinjauan soal selidik dan temu bual bersemuka, manakala data kualitatif diperolehi melalui pemerhatian. Seramai sembilan puluh orang informan, yang dibahagikan mengikut kategori usia telah dipilih berdasarkan kaedah persampelan kuota. Hasil kajian mendapati bahawa bahasa Kedayan masih berdaya tahan, walaupun berdepan dengan persaingan daripada dialek Melayu Sarawak dan bahasa Iban. Bahasa Kedayan telah dijadikan sebagai bahasa default atau bahasa mutlak ketika berinteraksi dalam domain-domain yang diteliti. Walaupun kini dialek Melayu Sarawak dan bahasa Iban kerap digunakan dalam komuniti Kedayan, namun daya tahan bahasa Kedayan tetap utuh dan berada pada tahap yang selamat jika dibandingkan dengan bahasa minoriti lain di Sarawak. Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia 2021-05 Article PeerReviewed application/pdf en http://journalarticle.ukm.my/17261/1/45600-156869-1-PB.pdf Dilah Tuah, and Chong, Shin and Remmy Gedat, and Mohammed Azlan Mis, (2021) Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal. GEMA ; Online Journal of Language Studies, 21 (2). pp. 177-194. ISSN 1675-8021 https://ejournal.ukm.my/gema/issue/view/1397 |
| spellingShingle | Dilah Tuah, Chong, Shin Remmy Gedat, Mohammed Azlan Mis, Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal |
| title | Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal |
| title_full | Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal |
| title_fullStr | Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal |
| title_full_unstemmed | Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal |
| title_short | Pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti Kedayan di Bekenu, Sarawak: satu penelitian awal |
| title_sort | pilihan bahasa dalam kalangan etnik minoriti kedayan di bekenu, sarawak: satu penelitian awal |
| url | http://journalarticle.ukm.my/17261/ http://journalarticle.ukm.my/17261/ http://journalarticle.ukm.my/17261/1/45600-156869-1-PB.pdf |